67. rocznica śmierci Witkacego

Obraz
Źródło zdjęć: © Inne

18 września 1939 roku zginął śmiercią samobójczą Stanisław Ignacy Witkiewicz .

Stanisław Ignacy Witkiewicz urodził się 24 lutego 1885 roku w Warszawie. Jego ojcem był znany krytyk, malarz i pisarz Stanisław Witkiewicz; matką Maria z Pietrzkiewiczów, nauczycielka muzyki. Rodzicami chrzestnymi zostali: Helena Modrzejewska oraz Jan Krzeptowski-Sabała.

Stanisław Witkiewicz będąc zagorzałym przeciwnikiem systemu szkolnictwa nie zgodził się posłać swojego dziecka do szkoły. Zamiast tego organizował mu prywatne lekcje oraz pozwalał, aby Staś sam zdobywał wiedzę w tych kierunkach, które go interesują.

Staś od dzieciństwa przejawiał zdolności artystyczne: początkowo głównie malarskie i muzyczne. Szybko nauczył się pisać i w 1893 roku podejmuje pierwsze próby pisarskie. Budzi się u niego nowa pasja: fotografowanie, która będzie mu towarzyszyła przez większą część życia.

W 1904 roku Witkacy wyjeżdża do Włoch, odwiedzając po drodze Wiedeń i Monachium, gdzie ma okazję zwiedzić liczne galerie. W 1905 roku przeprowadza się do Krakowa i, wbrew opinii ojca, podejmuje naukę w Akademii Sztuk Pięknych.

Na dalszym życiu młodego Stanisława Ignacego zaważy silnie znajomość z aktorką Ireną Solską, którą obdarzył silnym uczuciem. Wynikiem tej znajomości będzie pierwsza powieść Witkiewicza 622 upadki Bunga czyli Demoniczna kobieta, napisana w latach 1909-1911. Stanisław Ignacy Witkiewicz decyduje się również na definitywne zerwanie romansu z Ireną Solską. Zaręcza się natomiast z poznaną w Zakopanem Jadwigą Janczewską. Trudny okres narzeczeństwa kończy się tragicznie: 21 lutego 1914 roku panna Jadwiga popełnia samobójstwo. Artysta popadł w głęboką depresję i sam bliski był targnięcia się na własne życie.

* Witkacy wziął udział z Bronisławem Malinowskim w ekspedycji badawczej na Nową Gwineę*, w której pełnił funkcję rysownika i fotografa.

Początkowo zatrzymali się na Cejlonie, by w końcu dotrzeć do Australii. Tam dociera do nich wiadomość o wybuchu wojny. Witkacy zdecydował się na powrót do Europy.

Szybko zostaje dowódcą czwartej kompanii, a w uznaniu zasług wojennych w lipcu 1916 roku zostaje oficerem Lejb Gwardii Pułku Pawłowskiego w stopniu podporucznika. W lipcu 1916 roku w zachodniej części Ukrainy koło wsi Witonirz Witkacy zostaje ciężko ranny podczas bitwy i już nie powraca na front. Nie wiadomo do dnia dzisiejszego, co dokładnie działo się z Witkiewiczem podczas rewolucji, a on sam o tym rzadko wspominał.W 1918 roku przez Warszawę dociera do Zakopanego.

Jeszcze podczas pobytu w Rosji Witkacy rozpoczął pracę nad swoim systemem filozoficznym i estetycznym. Z Rosji przywiózł ogromną ilość kompozycji i portretów, które stanowią podstawę przyjęcia go do grupy Formistów, których stanie się wkrótce głównym teoretycznym rzecznikiem. Powstają pierwsze dramaty. Premiery jego sztuk odbywają się w Krakowie, Warszawie i Toruniu. Wraz z Formistami wystawia swoje obrazy w Krakowie, Warszawie, Lwowie, Poznaniu i Zakopanem.

30 kwietnia 1923 roku Witkacy ożenił się z wnuczką Juliusza Kossaka Jadwigą z Unrugów.

Około roku 1925 zakłada sławną Firmę Portretową "S.I.Witkiewicz".

Latem 1929 roku Witkacy poznaje Czesławę Oknińską-Korzeniowską, z którą odtąd będą go łączyć uczuciowe więzy.

W latach 1931-1932 pisał swoją ostatnią, najbardziej filozoficzna powieść _Jedyne wyjście_, która ukazała się drukiem dopiero w 1968 roku.

Wydaje również Narkotyki. W 1936 roku powstają Niemyte dusze, które przed wojną zostaną opublikowane jedynie we fragmentach. Ostatnie lata życia poświęcił Witkacy prawie wyłącznie filozofii: publikuje artykuły, polemizuje z poglądami współczesnych filozofów.

Widmo zbliżającej się katastrofy, którą przeczuwa wyraźnie, sprawia, że Witkacy znajduje się stanie głębokiej depresji. Początek roku 1939 spędza w Warszawie, lipiec i sierpień w Zakopanem, by w ostatnich dniach sierpnia ponownie wrócić do Warszawy. 5 września wraz z Czesławą Oknińską opuszcza Warszawę i kieruje się na wschód.

18 września na wiadomość o wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski, popełnił samobójstwo. Stanisław Ignacy Witkiewicz został pochowany na wiejskim cmentarzu w Jeziorach.

Wybrane dla Ciebie

Erykah Badu w Polsce. Podwójna uczta dźwięków w Gdyni
Erykah Badu w Polsce. Podwójna uczta dźwięków w Gdyni
Kultura WPełni. Anna Maria Sieklucka o życiu po filmie "365 dni" i nowym thrillerze
Kultura WPełni. Anna Maria Sieklucka o życiu po filmie "365 dni" i nowym thrillerze
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza na Festiwal Moniuszki
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza na Festiwal Moniuszki
Lot nad publicznością, ogień, tryskający gejzer. Show, jakiego PGE Narodowy nie widział
Lot nad publicznością, ogień, tryskający gejzer. Show, jakiego PGE Narodowy nie widział
ORLEN otwiera Strefy Melomana z okazji Konkursu Chopinowskiego
ORLEN otwiera Strefy Melomana z okazji Konkursu Chopinowskiego
Czym jest dziś kultura? Zobaczcie relację ze spotkania WP Kultura
Czym jest dziś kultura? Zobaczcie relację ze spotkania WP Kultura
SYSTEM OF A DOWN zagra drugi koncert w Warszawie na PGE Narodowym
SYSTEM OF A DOWN zagra drugi koncert w Warszawie na PGE Narodowym
86. rocznica śmierci. Po wkroczeniu bolszewików popełnił samobójstwo
86. rocznica śmierci. Po wkroczeniu bolszewików popełnił samobójstwo
Światowa premiera w Polsce. "Nie byłem w stanie wyobrazić sobie lepszego filmu"
Światowa premiera w Polsce. "Nie byłem w stanie wyobrazić sobie lepszego filmu"
Nostalgiczna opowieść o miłości i samotności – nowa premiera Agi Laury
Nostalgiczna opowieść o miłości i samotności – nowa premiera Agi Laury
Ten Polak podbija świat. 10-minutowa owacja na stojąco
Ten Polak podbija świat. 10-minutowa owacja na stojąco
"Między sztuką a sercem". W Puławach otwarto wystawę poświęconą Izabeli Czartoryskiej
"Między sztuką a sercem". W Puławach otwarto wystawę poświęconą Izabeli Czartoryskiej