Czyta wspak

Francuski literaturoznawca Pierre Bayard , autor bestsellera Jak rozmawiać o książkach, których się nie czytało? , zbulwersował filologów pracą Plagiat par anticipation. Jak to się dzieje, pyta, że czytając jakiegoś dawnego autora, mamy wrażenie, jakby utwór ten powstał o wiele później? Jakim cudem Jak śmierć silna Maupassanta z 1889 roku do złudzenia przypomina W poszukiwaniu straconego czasu Prousta (1909–1922)? A XVIII-wieczny Laurence Sterne pisze tak, jakby znał powieści Joyce'a ?

Skoro coś nie pochodzi z przeszłości, musi pochodzić z przyszłości. Magicznym wpływom jeszcze nienarodzonych pisarzy i „pirackim kopiom” dzieł, które dopiero miały powstać, Bayard poświęca 160 stron, napisanych ze swadą i humorem. A jego wydawca zachęca go do ułożenia listy książek, nad którymi zaśniemy.

Na podstawie „Le Nouvel Observateur”

Pełna wersja artykułu dostępna w aktualnym wydaniu „Forum”.