Historia i mit proroka Ilji

Historia i mit proroka Ilji (Eliasza Klimowicza) na podstawie książki prof. Włodzimierza Pawluczuka Wierszalin. Reportaż o końcu świata to temat najnowszego spektaklu Teatru Wierszalin.

Trzy premierowe spektakle odbyła się w siedzibie teatru w Supraślu koło Białegostoku w piątek, sobotę i niedzielę.

Właśnie z książki socjologa, antropologa i religioznawcy prof. Pawluczuka Teatr Wierszalin zaczerpnął przed laty nazwę. Powstały w 1991 roku teatr czerpie z tradycji kulturowych pogranicza, a legenda Ilji jest jedną z nich. Reżyser spektaklu, twórca i szef teatru Piotr Tomaszuk podkreśla, że już dawno powinien był zrobić o tym sztukę.

Tomaszuk mówi w wywiadach, że spektakl Wierszalina jest realizacją książki prof. Pawluczuka, postacią teatralną tej historii faktu. Książka jest zbiorem esejów, dokumentów, zapisów relacji świadków zbieranych po wielu latach, fragmentów kronik parafii o swego rodzaju fenomenie, jakim była prawosławna sekta Klimowicza, ale także postrzegana w szerszym kontekście kultury i religijności pogranicza polsko-białoruskiego.

Niepiśmienny chłop Eliasz Klimowicz mieszkał w okresie międzywojennym w małej podlaskiej wsi Grzybowszczyzna. Przypadkiem został okrzyknięty prorokiem. Eliasz Klimowicz chciał zbudować cerkiew na należącej do niego ziemi, świątynia prawosławna zaczęła powstawać, a Klimowicza zaczęła otaczać sława związana ze świętością i niezwykłością, a z czasem wręcz sława osoby o niezwykłych umiejętnościach.

Wokół Ilji, którego zaczęto wręcz uważać za Chrystusa, powstała sekta wyznawców wierzących, że w Grzybowszczyźnie nastąpi koniec świata, a nową stolicą duchową będzie Wierszalin. To dziś miejsce, gdzie stoi kilka domów. Tomaszuk mówi, że tym realnym końcem był dla tych ludzi 1939 rok i fizyczna zagłada.

Scenografię do spektaklu przygotowała Ewelina Piotrowiak, autorem muzyki jest Piotr Nazaruk.

Od 2006 roku Teatr Wierszalin jest jednostką kultury podległą samorządowi województwa.