Pijana armia we mgle

Najwięcej o wojnie gadają ci, którzy sami nie walczyli – ubolewa Borys Wasiljew, rosyjski pisarz i weteran frontowy.

Ostatnio wiele pan publikuje.

Borys Wasiljew: Owszem, bardzo dużo pracuję, zapomniałem, co to weekend, święto, dzień wolny od pracy. Pracy nauczył mnie Borys Polewoj. Powtarzał mi: Nigdy nie odkładaj pracy na później, pracuj jak górnik, który codziennie przychodzi na swoją zmianę do kopalni. Wiele z urobku trafi na hałdę, ale jakieś kawałki rudy pozostaną. Trafiło mi to do przekonania, z zawodu jestem specjalistą od testowania czołgów. Nie mam żadnego wykształcenia humanistycznego.

Jestem już jednak stary. O starości stanowi odczucie, a nie wiek. A ja nie czuję już dawnej energii. Kiedyś potrafiłem w ciągu dnia pracy napisać cały rozdział. Dziś udaje mi się napisać najwyżej stronę.

Czy można powiedzieć, że najważniejszym doświadczeniem pańskiego życia, które wpłynęło na ukształtowanie pańskiego światopoglądu, było doświadczenie wojenne?

Borys Wasiljew: Tak, zwłaszcza że pochodzę z rodziny od wielu pokoleń związanej z armią. Mój praprapradziad, generał Aleksiejew, był bohaterem bitwy pod Borodino. Jego portret wisi w Ermitażu w galerii bohaterów wojny z Napoleonem w 1812 r. Jestem przekonany, że istnieje kod pamięci genetycznej, dzięki któremu potomkom przekazuje się coś ważnego: poczucie zagrożenia, umiejętność orientacji w przestrzeni. Pewnego razu na froncie czekaliśmy na rozkaz do ataku. Nagle wstałem i pod ostrzałem artyleryjskim – wprawdzie nie huraganowym, ale jednak – przebiegłem do sąsiedniego okopu. Ledwie dobiegłem do tego okopu, a w ten, w którym dotychczas siedziałem, trafił pocisk. To była, jak sądzę, intuicja. W ogóle szczęściarz ze mnie. Żeby tylko nie zapeszyć.

Nikita Sokołow

Pełna wersja artykułu dostępna w aktualnym wydaniu „Forum”.

Wybrane dla Ciebie
Ciepłe, analogowe brzmienie zamiast studyjnego chłodu. Rubens znowu w grze
Ciepłe, analogowe brzmienie zamiast studyjnego chłodu. Rubens znowu w grze
Młodzież wybiera! Ruszyło głosowanie na Słowo Roku
Młodzież wybiera! Ruszyło głosowanie na Słowo Roku
Gwiazda pop w ekranizacji klasycznej bajki. Zagra główną rolę
Gwiazda pop w ekranizacji klasycznej bajki. Zagra główną rolę
Kanada dołączy do Eurowizji? Rozmowy trwają
Kanada dołączy do Eurowizji? Rozmowy trwają
Trump zadzwonił do niej po śmierci Ozzy'ego. Tłumaczy, co jej powiedział
Trump zadzwonił do niej po śmierci Ozzy'ego. Tłumaczy, co jej powiedział
"Jeszcze nie umarłam". Dolly Parton szczerze o problemach zdrowotnych
"Jeszcze nie umarłam". Dolly Parton szczerze o problemach zdrowotnych
Miłośnicy rocka będą zachwyceni. Foo Fighters zagrają w Polsce
Miłośnicy rocka będą zachwyceni. Foo Fighters zagrają w Polsce
One Republic znów w Polsce! Znamy szczegóły koncertu
One Republic znów w Polsce! Znamy szczegóły koncertu
Wyjątkowe wydarzenie. Do Polski przyjeżdżają gwiazdy z całego świata
Wyjątkowe wydarzenie. Do Polski przyjeżdżają gwiazdy z całego świata
To już koniec. Tak legendarny zespół pożegnał się z polskimi widzami
To już koniec. Tak legendarny zespół pożegnał się z polskimi widzami
Podhalański sabat Basi Giewont. "Szeptucha" i jej pradawny rytuał
Podhalański sabat Basi Giewont. "Szeptucha" i jej pradawny rytuał
Transcendencja zaklęta w dźwiękach. Awangardowe misterium Rosalíi [RECENZJA]
Transcendencja zaklęta w dźwiękach. Awangardowe misterium Rosalíi [RECENZJA]