Chroberz uczci pamięć Józefa Mortona w 15. rocznicę jego śmierci
Chroberz w Świętokrzyskiem uczci w piątek pamięć pochodzącego z tej wsi Józefa Mortona. W 15. rocznicę śmierci pisarza złożone zostaną kwiaty na jego grobie, będzie przypomniane życie i twórczość autora _Mojego drugiego ożenku_ i odsłonięta rzeźba bohatera jednego z mortonowskich utworów literackich.
Józef Morton (1911-1994) reprezentował nurt chłopski w literaturze polskiej XX wieku. Jego utwory ukazywały głównie życie współczesnej mu wsi. Za powieść Mój drugi ożenek otrzymał nagrodę ministra kultury. W latach 1961-1969 pisarz kierował Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie. Związany z ruchem ludowym, był redaktorem pism „Chłopska Droga” i „Wieś”, współpracował z „Tygodnikem Kulturalnym”.
Literacki dorobek Józefa Mortona przybliży uczestnikom piątkowego spotkania prof. Stanisław Żak - polonista z Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach. Rzeźba „Wawrzka, syna Wawrzyńca” dłuta Wojciecha Sochy stanie w galerii literackich postaci Ponidzia przy zabytkowym pałacu Wielopolskich - siedzibie Ośrodka Dziedzictwa Kulturowego i Tradycji Rolnej Ponidzia.
Zaplanowano również prezentację fragmentów utworów Mortona oraz projekcję filmu Zbigniewa Kuźmińskiego „Mój drugi ożenek” - ekranizacji, która była artystycznym wydarzeniem 1961 roku - zapowiada Adam Ochwanowski z chroberskiego ośrodka.
W literackim panteonie - centrum rzeźby w drewnie - powstającym przy Ośrodku Dziedzictwa Kulturowego i Tradycji Rolnej Ponidzia jako pierwsza stanęła rzeźba Andrzeja Kozery, upamiętniająca powieściowy debiut Wiesława Myśliwskiego Nagi sad . Kolejnym obiektem ma być „Beldonek” - rzeźbiarskie przedstawienie bohatera debiutanckiego utworu Adolfa Dygasińskiego (1839-1902).
W planach samorządu woj. świętokrzyskiego jest przejęcie od Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zabytkowego pałacu rodziny Wielopolskich w Chrobrzu i przekształcenie znajdującego się tam Ośrodka Dziedzictwa Kulturowego i Tradycji Rolnej Ponidzia w oddział Muzeum Wsi Kieleckiej.
Eklektyczny pałac w Chrobrzu - znany jako Odolany z filmowej adaptacji Przedwiośnia Stefana Żeromskiego - zbudował w 1850 roku Aleksander hrabia Wielopolski. Rezydencję wzniesioną według planów Henryka Marconiego otacza rozległy park z okazałym platanem i ponad 350-letnią lipą. Po II wojnie budynek służył szkole rolniczej, która ma obecnie inną siedzibę.
