Czarna księga cenzury
Czarna Księga Cenzury PRL zawierająca zapisy i zalecenia cenzorskie, dotyczące m.in. publikacji dziennikarskich w okresie PRL zostanie po raz pierwszy oficjalnie wydana w Polsce – poinformował na briefingu w Narodowym Centrum Kultury, jego dyrektor Krzysztof Dudek.
– Podjęliśmy działania zmierzające do jak najszybszego wydania książki. Zależy nam na tym szczególnie, ponieważ będzie to pierwsze pełne i oficjalne wydanie tej publikacji w naszym kraju – powiedział Dudek.
Autorem publikacji jest Tomasz Strzyżewski, który w latach 1975-77 pracował w krakowskiej delegaturze Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wówczas udało mu się skopiować ponad 700 stron tajnych dokumentów komunistycznej cenzury, wywieźć je do Szwecji, a następnie przekazać Komitetowi Obrony Robotników. Część tych dokumentów wydała wtedy Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA.
Obecny na spotkaniu autor podkreślił, że podjął ryzyko skopiowania dokumentów cenzorskich wierząc, że jego działania przyczynią się do ujawnienia pełnej prawdy o kulisach działania cenzury.
– Wśród kopiowanych dokumentów trafiłem na instrukcję nakazującą rozpowszechnianie w mediach sowieckiej wersji zbrodni katyńskiej. Poruszyło mnie to bardzo, ponieważ mój dziadek zginął w Katyniu i dodało wiary w sens moich działań – mówił Strzyżewski.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego, Kazimierz Michał Ujazdowski, który również uczestniczył w spotkaniu, zaznaczył, że dzięki Strzyżewskiemu została ujawniona prawda o dyktaturze komunistycznej.
– Dowiedzieliśmy się, jaka była skala kajdan nałożonych na polskie życie kulturalne i intelektualne. Przy tej okazji należy zapytać ludzi, którzy byli w partii komunistycznej i brali udział w usuwaniu z pracy dziennikarzy, wśród których był także były prezydent Aleksander Kwaśniewski, o odpowiedzialność za ówczesne zniewolenie, za zło tamtych czasów – powiedział Ujazdowski.
Tomasz Srzyżewski jest jednym z bohaterów filmów prezentowanych w ramach programu „Świadkowie historii”. Program, przygotowany przez Narodowe Centrum Kultury, polega na zbieraniu i multimedialnym archiwizowaniu świadectw zapomnianych bohaterów XX wieku. Narodowe Centrum Kultury odnajduje bohaterów programu i zbiera relacje, jak również tworzy sieć dokumentacyjną świadków historii, w której zrzesza inne stowarzyszenia i organizacje będące w posiadaniu lub zbierające wspomnienia świadków historii Polski w XX wieku.
Program jest objęty patronatem ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
