Rocznica Wańkowicza

Stworzył niepowtarzalny typ reportażu, łączącego autentyzm zdarzeń z elementami wspomnieniowymi i fabularno -anegdotycznymi. Jego życie było barwne i niezwykle aktywne.
Urodził się w 1892 roku. Dzieciństwo na kresach i ziemiańskie tradycje opisał później w Szczenięcych latach, książce, która przyniosła mu pierwszy sukces. W latach szkolnych wiele czasu poświęcił konspiracji. Był we władzach Pet-u, nielegalnej organizacji młodzieżowej, organizował strajki szkolne, siedział w więzieniu. Brał udział w wojnie z bolszewikami w 1920 roku. W 1926 roku założył Towarzystwo Wydawnicze Rój. Przed wojną wydał Strzępy epopei, Sztafetę i Na tropach Smętka. Za tę ostatnią książkę był prześladowany przez hitlerowców i w 1939 roku wyjechał do Rumunii. Tam powstały najgłośniejsze książki o wrześniu'39 jak Westerplatte i Hubalczycy.
Podczas kampanii włoskiej i walk o Monte Cassino był korespondentem wojennym. Tym wydarzeniom poświęcił 3-tomową monografię Bitwa pod Monte Cassino. Złożył w niej hołd bohaterstwu żołnierzy generała Andersa i uwiecznił martyrologię Polaków na Wschodzie. Książka ta ukazywała się wielokrotnie w PRL, jednak za każdym razem ocenzurowana. Od 1949 roku Wańkowicz mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Na emigracji powstały między innymi Droga do Urzędowa, Tworzywo i Ziele na kraterze.
W maju 1958 roku wrócił na stałe do kraju. Współpracował z licznymi czasopismami, publikował powieści, zbiory reportaży i esejów, opowiadania i wspomnienia, między innymi W ślady Kolumba, Atlantyk-Pacyfik, Królik i oceany, W pępku Ameryki, Zupa na gwoździu i Karafka La Fontaine'a. Przez 20 ostatnich lat życia był jednym z najpopularniejszych i najbardziej poczytnych pisarzy polskich. Był mistrzem języka polskiego, wrażliwym na różne barwy i odcienie polszczyzny. Zmarł 10 września 1974 roku.

IAR