Wystawa „Zielnik Wyspiańskiego” w Muzeum Narodowym
Szkice roślinne Stanisława Wyspiańskiego pochodzące z tzw. zielnika artysty można oglądać od piątku w Kamienicy Szołayskich Muzeum Narodowego w Krakowie. Wystawa została zorganizowana w ramach obchodów Roku Stanisława Wyspiańskiego .
Zielnik to potoczna nazwa nadana rysunkom Wyspiańskiego ze względu na ich niezwykłą wierność naturze. Można w nim odnaleźć rysunki roślin leśnych, łąkowych, bagiennych i wodnych. Są wśród nich zarówno zwyczajne chwasty, jak i kwiaty z krakowskich ogrodów. Zielnik pełnił funkcję szkicownika artysty. Większość kart została pokryta rysunkami obustronnie. Na każdej znajduje się komentarz napisany ręką artysty.
Według kurator wystawy Magdaleny Świszczowskiej-Piegdoń, głównym celem ekspozycji jest zestawienie rysunków Stanisława Wyspiańskiego ze współczesnymi fotografiami tych roślin wykonanymi w plenerze. Jako uzupełnienie pokazywane są arkusze autentycznych zielników botanicznych (wypożyczone z Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz karty roślin rysowane przez botanika.
Wystawę dopełniają projekty ozdobnych winiet czasopism, okładek książek oraz polichromii wykonane przez artystę oraz cytaty z listów Wyspiańskiego opisujące prace nad zielnikiem, pełne euforii i zachwytu nad naturą i jej formami.
Do niektórych gatunków kwiatów Wyspiański żywił szczególne upodobanie, co widać także w jego zielniku. Były to m.in. wyka, malwa, kwiaty i liście dziewanny czy gajowiec żółty (potocznie zwany pokrzywką).
Artysta pragnął wydać swój zielnik jako „Studium roślin stylizowanych, a materiałów dla celów zdobnictwa dekoracyjnego”, co jednak mu się nie udało. Muzeum Narodowe w Krakowie z okazji Roku Stanisława Wyspiańskiego podjęło się tego zadania. Publikacja, która towarzyszy wystawie, zawiera - obok tekstów autorstwa botaników oraz historyka sztuki – wybór trzydziestu reprodukcji najpiękniejszych kart zielnika oraz odpowiadające im współczesne fotografie, a także spis kart z tego szkicownika.
Wystawę „Zielnik Wyspiańskiego” można oglądać do 2 września tego roku w Kamienicy Szołayskich w Krakowie.
Rok 2007 został ogłoszony przez Sejm Rokiem Stanisława Wyspiańskiego . Mija w nim setna rocznica śmierci Wyspiańskiego . Kraków będzie wiodącym miastem obchodów. Przygotowywanych jest tam wiele inicjatyw teatralnych, literackich i plastycznych.
Stanisław Wyspiański (1869-1907) był dramatopisarzem, poetą, malarzem, projektował dekoracje teatralne, witraże (m.in. w Kościele Franciszkanów w Krakowie) i polichromie, malował portrety i pejzaże. Jest autorem m.in. dramatów: Wesele , Noc Listopadowa, Wyzwolenie.
