Za co kochają ją miliony kobiet na całym świecie? Fenomen Danielle Steel
Za co kochają ją miliony kobiet na całym świecie? Fenomen Danielle Steel
Danielle Steel - "królowa romansów"
Do tej pory czytelnicy kupili ponad 600 milionów jej książek, co oznacza, że jest najlepiej sprzedającą się żyjącą pisarką. Jedna z najbogatszych autorek na świecie (jej majątek szacuje się na 50 milionów funtów!). Opublikowała około stu powieści, z których każda stała się bestsellerem. Jej książki tłumaczono na 28 języków i opublikowano w 47 krajach. Tylko od 1998 roku i w samej Wielkiej Brytanii romanse jej autorstwa wypożyczono 43 miliony razy!
Na czym polega globalny fenomen "królowej romansów", * Danielle Steel? Dlaczego jej książki są tak popularne? Jak na życie i twórczość bestsellerowej pisarki wpłynęła tragiczna śmierć jej 19-letniego syna? Dlaczego krytycy twierdzą, że powieści Steel to tandetne, grafomańskie i pretensjonalne romansidła? Czy miliony kobiet może się mylić?
*Co ciekawe, nie tylko krytycy, ale i same czytelniczki, nie mają wątpliwości, że jej książki są wręcz wzorcowymi przykładami lekturowej "wstydliwej przyjemności" (ang. guilty pleasure) - wszyscy je czytają, mało kto się do tego przyznaje, a już na pewno nikt nie powie głośno, że są świetne.
Cztery książki rocznie? Żaden problem!
Pierwszą powieść - "Powrót do domu" (ang. "Going home") - Danielle Steel opublikowała w 1973 roku, w wieku 26 lat. Począwszy od "Zwiastuna miłości" ("Passion's promise"), swej drugiej powieści, która ukazała się trzy lata po debiucie, pisarka publikuje co najmniej jedną książkę rocznie.
Co najmniej, gdyż zdarza się, że w ciągu dwunastu miesięcy do księgarń trafiają trzy-cztery nowe romanse sygnowane nazwiskiem Steel.
Pisze wciąż tę samą miłosną historię?
Najlepszym przykładem niech będą ostatnie twórcze lata z życia 66-letniej amerykańskiej powieściopisarki. I tak, w 2010 roku opublikowała cztery nowe książki ("Sprawy serca", "Duża dziewczynka", "Więzy rodzinne" i "Dziedzictwo"), a w 2011 i 2012 - po trzy (m.in. "Zdrada", "Przyjaciele na zawsze" i "Grzechy matki").
Pytanie tylko - czy kolejne książki Steel czymś się od siebie różnią? Czy nie jest przypadkiem tak, że pisarka wciąż dopisuje następne rozdziały do jednej i tej samej historii miłosnej rozpisanej na kilkadziesiąt tomów, w których zmieniają się jedynie nazwiska i zajęcia głównych postaci czy miejsce i czas akcji?
Pisanie "z uczuciem i szczerością"
Ostatnio na pytanie o fenomen popularności książek Danielle Steel odpowiedzi dziennikarzom "The Times" próbował udzielić brytyjski wydawca pisarki, Catherine Cobain.
Twierdzi ona, że źródłem sukcesu Steel jest pisanie "z uczuciem i szczerością o takich sprawach, z jakimi zmagają się prawdziwe kobiety: znalezienie miłości, dbanie o rodzinę i utrzymywanie jej razem wbrew przeciwnościom losu, pogoń za marzeniami albo robienie kariery".
Pisarka, która podzieliła świat
Jak trafnie podsumowała Aneta Borowiec: "Danielle Steel podzieliła świat. Miliony kobiet twierdzą, że nikt lepiej nie rozumie ich duszy, reszta uważa, że jest królową tandety. Jedno jest niezaprzeczalne - nikt nie ma więcej par butów i nie sprzedaje więcej książek".
Już w debiutanckiej książce Steel znajdziemy większość elementów składowych jej prozy: miłość i zdrada, rozczarowanie dotychczasowym życiem i samotność, pogoń za szczęściem i spokojem, rozpad wieloletniego związku i rozwód, czułość i namiętność, realizacja marzeń i romans.
Debiutancka powieść
Główną bohaterką debiutanckiego * "Powrotu do domu"* jest Gillian Forrester, uznana nowojorska scenografka i stylistka, która odnosi sukcesy zawodowe, ale jej małżeństwo się rozpada. Załamana i zraniona Gillian czuje, że nie może zostać w Nowym Jorku, z którym wiążą ją już tylko bolesne wspomnienia.
"Rozdarta pomiędzy swoją przyszłością i przeszłością, musi odnaleźć jedyną drogę, którą wskazuje jej serce - drogę do domu..." - czytamy na okładce książki. W San Francisco o Gillian zaczyna rywalizować dwóch mężczyzn, Chris i Joe. Którego z nich wybierze? Czy po rozwodzie będzie potrafiła się zaangażować w poważny związek?
Mądrości Danielle Steel
Aforyzmy i złote myśli wybierane i przepisywane przez miłośniczki powieści Steel mogłyby spokojnie konkurować z refleksyjnymi frazami geniusza bon motów, * Paula Coelho*. Czego możemy się dowiedzieć o życiu od "królowej romansów"?
Po pierwsze, "Błędy są częścią życia". Po drugie, "Ludzie robią czasami niemądre rzeczy, kiedy są zakochani". Po trzecie, "Wystarczy iskra, by dawne urazy znowu buchnęły płomieniem". Po czwarte, "Nie naprawiaj czegoś, co nie jest zepsute". Po piąte, "Koło fortuny może się odwrócić, mimo to należy pozostać tym, kim się jest. Bez względu na okoliczności zawsze trzeba być sobą".
To tylko kilka pierwszych z brzegu przykładów. Bezkonkurencyjna jest i tak nauka, jaką czytelnik może wynieść z lektury "Nieodpartej siły". "Gorzałka zabija zarazki" - czytamy.
Tragiczna śmierć 19-letniego syna
Skoro już o złotych myślach Steel mowa, to kiedy w powieści "Siostry" czytamy: "Czasami nie zdążymy pożegnać się z ludźmi, których najbardziej kochamy" lub "Życie może się zmienić w ciągu ułamka sekundy, a nawet skończyć", możemy uznać, że pisarka wie, o czym mówi.
We wrześniu 1997 roku samobójstwo popełnił jej ukochany syn, 19-letni Nicholas Traina, który zmagał się z chorobą dwubiegunową. Jedyna autobiograficzna książka Steel, "Światło moich oczu", to swoisty hołd, który pisarka złożyła synowi, utalentowanemu poecie, kompozytorowi i piosenkarzowi.
"Moje serce wciąż krwawi"
"To historia życia niezwykłego chłopca o genialnym umyśle, złotym sercu i umęczonej duszy. To historia choroby, walki o życie, wyścigu ze śmiercią. Niewiele czasu upłynęło od tamtych dni. Nie ma go dopiero od niedawna. Moje serce wciąż krwawi. Dni wloką się bez końca. Wciąż płaczę, słysząc jego imię" - pisze Steel we wstępie do "Światła moich oczu". I dalej:
"Żył jeszcze kilka dni, kilka tygodni temu... to tak niewiele, a jednak już go nie ma. Tej straty wciąż nie można niczym zastąpić ani zrozumieć. Jeszcze trudniej zaakceptować. Spoglądam na jego fotografie i nie mogę uwierzyć, że całe to życie, miłość i energia zniknęły. Czy naprawdę już nie ujrzę tej rozbawionej, przystojnej twarzy, jasnego uśmiechu, serca, które znałam lepiej niż własne, mego najlepszego przyjaciela?".
"Czy przeżyłabym to jeszcze raz?"
"Jak mogliśmy go stracić, mimo że tak bardzo się staraliśmy, tak bardzo nam zależało i tak niewiarygodnie go kochaliśmy? Gdyby tylko sama nasza miłość mogła utrzymać go przy życiu, żyłby przez trzysta lat. Ale czasami nie pomaga nawet to, że kocha się kogoś całym sercem, duszą, umysłem i wolą. Niestety, nie pomogło Nickowi".
"Czy przeżyłabym to jeszcze raz?" - pyta autorka na ostatnich stronach książki i odpowiada: "Tak. W każdej chwili. Za nic w świecie nie oddałabym nikomu tych dziewiętnastu lat. Nie oddałabym tego bólu i frustracji, i chwilowych załamań, gdyż zawsze szły z nimi w parze radość i szczęście. Nic nigdy nie sprawiało mi większej satysfakcji niż jego powodzenie. Nikt nie nauczył mnie więcej o miłości, odwadze, umiłowaniu życia i wolności niż on".
Za co czytelniczki kochają Steel?
Krytycy nie mają wątpliwości, że Danielle Steel to pretensjonalna i sentymentalna grafomanka, autorka tandetnych romansideł, po które nie sięgnie żaden szanujący się czytelnik, ale czy dziesiątki miliony wielbicielek mogą się aż tak mylić?
"Za co czytelniczki kochają Steel? Bo uczy, co w życiu ważne - miłość, szacunek dla rodziców i tradycji. Daje nadzieję - jedynym dobrym zakończeniem jej książek jest happy end. Przywraca wiarę w sprawiedliwość - u Danielle zło zostaje ukarane, a dobro dostaje złotą kartę kredytową. Słowem - jak w życiu..." - trafnie zauważa Aneta Borowiec.
Danielle Steel
Danielle Steel (właśc. Danielle Fernande Dominique Schuelein-Steel) urodziła się 14 sierpnia 1947 w San Francisco w Kalifornii. Bestsellerowa amerykańska powieściopisarka, która opublikowała także tom miłosnych wierszy. Aż 22 powieści jej autorstwa doczekało się ekranizacji.
Jak podkreślają autorzy biografii "The Lives of Danielle Steel": "Niewielu wie, że drogę do bogactwa i szczęścia okupiła nieszczęśliwym dzieciństwem, rozbitymi małżeństwami, a nawet związkami ze skazanymi zbrodniarzami. To wszystko już jest za nią, lecz pisarka nigdy o tym nie zapomni. Czy czyjekolwiek życie mogłoby być tak dramatyczne, pełne nieoczekiwanych zwrotów i tak romantyczne, jak losy bohaterów powieści Danielle Steel?".
Odpowiedź narzuca się sama. Tak, życie samej Danielle Steel.
Oprac. GW, WP.PL.