Biblioteka Śląska wzbogaciła się o dokumenty po pierwszym wojewodzie

Biblioteka Śląska w Katowicach wzbogaciła się o ok. 30 oryginalnych dokumentów po pierwszym wojewodzie śląskim Józefie Rymerze. Wśród nich jest akt mianowania go na stanowisko wojewody z 1922 roku podpisany przez Józefa Piłsudskiego.

Jak poinformował PAP we wtorek dyrektor Biblioteki Śląskiej, prof. Jan Malicki, dokumenty przekazał książnicy syn Józefa Rymera - Czesław Rymer.

Wśród ok. 30 cennych pamiątek znajdują się: podpisany przez naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego akt mianowania Józefa Rymera na stanowisko wojewody śląskiego z 2 czerwca 1922 roku, paszporty dyplomatyczne, wycinki z gazet, rękopisy - w tym fragmentów przemówień.

"Jest to jedna z najważniejszych kolekcji dokumentów, która została przekazana bibliotece w ostatnich latach. Wśród nich są fragmenty przemówień wygłoszonych przez Rymera w 1920 roku w Waszyngtonie przed Międzynarodową Organizacją Pracy. Są to analizy systemu pracy oraz tezy dotyczące uzdrowienia sytuacji na ówczesnym rynku pracy ujęte w międzynarodowym kontekście" - powiedział Malicki.

Dokumenty zostały włączone do zbiorów specjalnych Biblioteki Śląskiej. Prof. Malicki wyjawił, że na wielu z nich znajdują się podpisy wielu znanych osób, m.in. premiera Antoniego Ponikowskiego, który stanął na czele rządu utworzonego we wrześniu 1921 roku. "Przekazany nam zbiór jest bezcenny, a dla Śląska wyjątkowy" - podkreślił Malicki.

Syn pierwszego wojewody śląskiego Czesław Rymer zgodził się również na nagranie wspomnień o swoim ojcu i czasach, w których żył. Zostały one zarejestrowane w ramach realizowanego przez książnicę projektu Filmoteka Śląskich Portretów Mówionych. Ideą projektu jest utworzenie multimedialnej kolekcji składającej się ze wspomnień świadków historii Śląska. Na liście osób, które zgodziły się na nagrania, znajdują się m.in. wieloletni sędzia Sądu Najwyższego Józef Musioł, aktor Bernard Krawczyk, b. prezes Wyższego Urzędu Górniczego i uczestnik Powstania Warszawskiego Jerzy Malara, wybitny lekarz prof. Franciszek Kokot.

Józef Rymer(1882-1922) - górnik, działacz narodowy i społeczny, pierwszy wojewoda śląski - w 1898 roku wyemigrował do Westfalii w poszukiwaniu pracy. Pracował w kopalni i studiował w wieczorowej szkole handlowej. W 1902 roku znalazł się w strukturach Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Karierę zrobił dzięki zdolnościom oratorskim i zmysłowi organizacyjnemu - w 1911 roku został sekretarzem głównym Zjednoczenia, w 1913 roku - prezesem.

W 1913 roku powrócił na Górny Śląsk, zamieszkał w Katowicach. Zaangażował się m.in. w działalność społeczno-polityczną, został członkiem Komitetu Wykonawczego Niesienia Pomocy Głodującej Ludności Królestwa na Okręg Śląski. W 1918 roku został delegatem na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Powołano go również na stanowisko przewodniczącego Naczelnej Rady Ludowej.

W 1919 roku uczestniczył w konferencji pokojowej w Wersalu jako ekspert ds. górnośląskich. W czasie plebiscytów był zastępcą Wojciecha Korfantego; uczestniczył w przygotowaniu "Statutu Organicznego Województwa Śląskiego". Po okresie powstań śląskich został przewodniczącym Tymczasowej Rady Wojewódzkiej, a w 1922 roku - pierwszym wojewodą śląskim. Zmarł 5 grudnia 1922 w Katowicach.