Ciało jak skafander, duch jak motyl

Autentyczna historia Jeana-Dominique'a Bauby – redaktora francuskiego magazynu „Elle”, który w 1995 roku uległ całkowitemu paraliżowi. Stracił zdolność poruszania się, mówienia i jedzenia. Mógł jedynie niewiele poruszać głową, chrząkać i mrugać lewym okiem. Pozostając w tym stanie, napisał książkę Skafander i motyl . Opiekująca się nim osoba powoli recytowała alfabet, a on mrugał okiem, kiedy wypowiedziała żądaną literę. Po czym żmudna recytacja rozpoczynała się od nowa. W ten sposób, litera po literze, stworzył całą książkę.

Był estetą i kochał życie. Ale życie nie wzięło tego w rachubę. Jak w skafandrze zamknęło go w jego własnym ciele. Wylew krwi do mózgu zaskoczył go w chwili, gdy wypróbowując nowy model BMW, jechał na spotkanie z nową towarzyszką życia. Był 8 grudnia 1995 roku.
Świadomość odzyskał w styczniu. Ale była to świadomość zamurowana jak w więzieniu, w znieruchomiałym ciele, nad którym nie miał żadnej kontroli. Widział, słyszał, nie stracił powonienia – ale stracił swoje ciało. Nie mógł nawet przełykać pokarmów ani oddychać bez pomocy aparatury medycznej, a jedynym zewnętrznym wyrazem obecnego w ciele życia była mrugająca jak motyl lewa powieka i nieznaczne poruszenie głową. W takim stanie napisał tę książkę. Książkę przejmującą i poruszającą, która daje dużo do myślenia. O losie i o życiu, rzecz jasna, ale także o stosunku duszy do ciała, o stosunku myślenia i odczuwania do własnej cielesności. Napisał książkę, której znaczenie nie sprowadza się do sensu czysto literackiego czy nawet filozoficznego, bo jest ona zdarzeniem splatającym w niepodzielną całość literaturę i egzystencję.

Jean-Dominique Bauby urodził się w 1952 roku. Był dziennikarzem, redaktorem naczelnym „Elle”. Zmarł 9 marca 1997 roku, trzy dni przed ukazaniem się Skafandra i motyla . Książka rozeszła się we Francji w nakładzie 400 000 egzemplarzy, przełożono ją na wiele języków. Teraz do kin wchodzi film w reżyserii Juliana Schnabla oparty na książce. Autorem scenariusza jest Ronald Harwood, autorem zdjęć - Janusz Kamiński. Obsada: Mathieu Amalric jako Jean-Dominique Bauby; Emmanuelle Seigner jako Céline Desmoulins; Marie-Josée Croze jako Henriette Durand; Max von Sydow jako Papinou; Isaach De Bankolé jako Laurent; Jean-Pierre Cassel jako Père Lucien.