Claudio Magris: każdy punkt może stanowić centrum świata

* Claudio Magris , jeden z najpopularniejszych współczesnych włoskich pisarzy, powiedział podczas czwartkowej promocji swojej najnowszej książki w Warszawie, że z Ryszardem Kapuścińskim łączyła go nie tylko przyjaźń, ale też przekonanie, że życie jest ciekawsze niż najbardziej wymyślna fikcja.*

– Ryszard Kapuściński jest jednym z najbardziej cenionych przeze mnie pisarzy. Spotkaliśmy się kilkakrotnie, wiele rozmawialiśmy. Podziwiałem jego umiejętność uchwycenia szczegółu, a także zdolności analityczne. Przez obserwację drobiazgów, detali umiał uchwycić ogólne prawa życia, na przykład władzy. Ze szczegółu umiał wyprowadzić wnioski na temat ogólnych praw rządzących światem – mówił Magris podczas czwartkowego spotkania w warszawskiej Bibliotece Narodowej.

– Z Kapuścińskim łączyło nas przekonanie, że życie jest ciekawsze niż fikcja. Życie przekracza wyobraźnię - codziennie stykamy się z tysiącami rzeczy i wydarzeń, które jeszcze sto lat temu nikomu nawet się nie śniły. A koleje ludzkiego życia bywają zadziwiające – mówił Magris .

Włoski pisarz przyjechał do Polski na zaproszenie wydawnictwa Czytelnik, które opublikowało jego najnowsza powieść pt. Na oślep .
– W sumie pracowałem nad nią osiemnaście lat. Oczywiście pisałem w tym czasie różne inne rzeczy, ale miałem poczucie, że ten projekt jest dla mnie najważniejszy – opowiadał Magris .

– Na powieść Na oślep składały się różne historie, które poruszyły mnie w ciągu tych lat. Jest tu historia włoskich komunistów, którzy po wojnie wyemigrowali do Jugosławii aby tam budować komunizm. Po kilku latach Tito uznał ich za szpiegów i osadził w kolonii karnej na wyspie Goły Otok. Ci ludzie byli szlachetni, mieli dobre intencje - cała ich wina polegała na tym, że znaleźli się w niewłaściwym miejscu i w niewłaściwym czasie – powiedział włoski pisarz.

W powieści Na oślep są też motywy z historii Jorgena Jorgensena, autentycznej postaci z początku XIX wieku, samozwańczego króla Islandii, zesłanego do Port Arthur, kolonii karnej na Tasmanii.

Magris jak zwykle miesza plany czasowe i przestrzenne mnoży odniesienia mitologiczne i historyczne aby stworzyć wielowarstwowy portret bohatera i dramatyczny obraz XX stulecia.

Claudio Magris urodził się w 1939 roku w Trieście. Z wykształcenia jest germanistą, a uznanie zdobył wydaną przed ponad czterdziestu laty pracą o Micie habsburskim we współczesnej literaturze austriackiej. Magris wypracował specyficzną formułę wyrafinowanej kompozycyjnie prozy z pogranicza eseju i opowieści fabularnej.

W Polsce ukazało się kilka książek Magrisa m.in. Mikrokosmosy, gdzie Magris opisuje Tyrol, Piemont, wyspy na Adriatyku, opowiada o losach ludzi z terenów, które przechodziły z rąk do rąk. Jak pisze Magris , każdy punkt może stanowić centrum świata. Na polski przetłumaczono także powieść Magrisa Inne morze i tom esejów Dunaj , opisująca podróż po wielkiej europejskiej rzece z nawiązaniem do historii krain nad nią położonych.