Główne wątki Kongresu Kultury Polskiej

O najważniejszych wątkach Kongresu mówili podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie m.in. minister kultury Bogdan Zdrojewski, reżyserzy Agnieszka Holland i Andrzej Wajda.

Kongres Kultury Polskiej odbędzie się w dniach 23-25 września w Krakowie. Podczas jego obrad przewidziano 5 sesji plenarnych, 26 sympozjów, odczyty referatów, raportów, dyskusje i spotkania. Opublikowany zostanie także „Raport o Stanie Kultury”.

- Chcemy rozmawiać o tym, jak zmieniła się polska kultura od 1989 roku. Gdzie jest kultura po tych 20 latach, czy wykorzystała swoje szanse, czy je zmarnowała? Czy kultura znalazła się w gorszej sytuacji niż inne dziedziny, jaka jest jej kondycja i co trzeba zrobić, by było lepiej - nad tym będziemy się zastanawiać - tłumaczył minister Zdrojewski.

Jego zdaniem, Kongres Kultury Polskiej będzie także próbą wyznaczenia priorytetów polskiej kultury.
- Jednym z jej najważniejszych priorytetów jest edukacja artystyczna, związana m.in. z wychowywaniem nowej widowni, kształceniem nowych artystów (...) Edukacja artystyczna została przez ostatnie 20 lat niezwykle zaniedbana, zwłaszcza w szkołach o profilu nieartystycznym - uznał minister kultury.

- Zależy mi również na tym, aby udowodnić tezę, że kultura kosztuje, ale też zarabia na siebie - będę próbował to udowodnić - zapowiedział Zdrojewski.

Przewodniczący rady programowej Kongresu prof. Piotr Sztompka ocenił, że w społeczeństwie obywatelskim kultura jest elementem absolutnie fundamentalnym.
- W demokracji, która jest ustrojem dla ludzi wykształconych i bogatych duchowo, kultura jest fundamentalnym czynnikiem funkcjonowania - zaakcentował Sztompka.
Dlatego - jak tłumaczył - jeden z wiodących wątków wrześniowego kongresu będzie poświęcony miejscu kultury w społeczeństwie obywatelskim, codziennym życiu ludzi.

- Kongres, który został rozpoczęty 12 grudnia, a skończył się 13 grudnia ogłoszeniem stanu wojennego, stawiał nas wyraźnie po dwóch stronach. Po jednej stronie byliśmy my, tworzący kulturę i starający się z nią dotrzeć do mas; z drugiej strony byli oni, którzy mieli władze, cenzurowali nas - wspominał Wajda.

Według niego, podstawowym wysiłkiem twórców kultury uczestniczących w ówczesnym kongresie było odzyskanie wolności w sferze polskiej kultury.
- Teraz będziemy musieli odpowiedzieć sobie na pytanie: jak sytuacja wygląda dzisiaj? - podkreślił Wajda.
W jego opinii trzeba będzie porozmawiać przede wszystkim o stworzeniu nowych źródeł finansowania kultury w Polsce.

- Bardzo mi zależy na tym, by Polska rozwijała się, żeby Polacy byli ludźmi (...), którzy funkcjonują nie tylko w najbardziej przyziemnym wymiarze, ale mają również jakiś wielki wkład duchowy w historię naszej planety - mówiła Agnieszka Holland, zasiadająca w radzie programowej Kongresu.
W jej opinii kluczem do tego, by Polacy nie zamknęli się w bylejakości, obojętności, przyziemnej prywatności, są właśnie kultura i edukacja.

Obecny podczas czwartkowej konferencji b. wicepremier w rządzie Leszka Millera i Marka Belki Jerzy Hausner ocenił, że na Kongresie należy podjąć temat stworzenia zupełnie nowej ustawy o działalności kulturalnej.
- Jej podstawą musi być samodzielność programowa i autonomia zarządzania instytucji kultury w Polsce, ale też kontrola nad wydatkowaniem środków publicznych w sektorze kultury - mówił Hausner.

Dyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie Joanna Mytkowska zapowiedziała, że Kongresowi towarzyszyć będzie wystawa sztuki nowoczesnej; zorganizowana ona będzie prawdopodobnie w Pałacu Sztuki w Krakowie.

Od czwartku dostępna jest również strona www.kongreskultury.pl. Można będzie na niej znaleźć wszelkie informacje dotyczące Kongresu.

Kongresy kultury polskiej odbywały się w 1910, 1936, 1966, 1981 i w 2000 r. Zwoływano je z inspiracji elit społecznych i intelektualnych. Kongres w 1981 r. został przerwany z powodu ogłoszenia stanu wojennego.