IPN nie będzie ścigać Irvinga za wypowiedzi, ale książka pod lupą

Warszawski pion śledczy IPN nie stwierdził, by podczas pobytu w Polsce brytyjski publicysta David Irving swymi wypowiedziami popełnił przestępstwo negowania zbrodni nazistów. Krakowski pion śledczy IPN ma zaś zbadać, czy mógł to uczynić w swej książce.

Prok. Marcin Gołębiewicz z pionu śledczego warszawskiego oddziału IPN powiedział, że nie stwierdzono, by podczas wrześniowej wizyty David Irving - znany z kwestionowania ustaleń historyków o zagładzie Żydów w czasie II wojny światowej - popełnił takie przestępstwo.

Prokurator przypomniał, że kara do trzech lat więzienia grozi za publicznie i wbrew faktom
zaprzeczanie zbrodniom nazistowskim lub komunistycznym. Tymczasem David Irving wypowiadał się w zamkniętym, niewielkim gronie swych zwolenników.
- Ponadto, najwyraźniej zdawał sobie sprawę z możliwej odpowiedzialności - dodał Gołębiewicz.

O wszczęcie śledztwa ws. przestępstwa negowania zbrodni nazistowskich przez Irvinga wnosiło we wrześniu do IPN stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita. Zdaniem stowarzyszenia, zaprzeczanie zbrodniom znalazło się już w książce Davida Irvinga pt. Wojna Hitlera, opublikowanej w Polsce w 2009 r.

Podczas wizyty Irvinga Gołębiewicz informował, że w IPN trwa postępowanie sprawdzające pod kątem możliwości popełnienia przez Irvinga przestępstwa zwanego potocznie kłamstwem oświęcimskim (postępowanie takie poprzedza decyzję o wszczęciu śledztwa lub jego odmowie).
- W ramach tego postępowania badamy też jego książkę, której treść znamy - mówił Gołębiewicz.

Teraz poinformował, że postępowanie sprawdzające odesłano krakowskiemu pionowi śledczemu IPN, który jest tu właściwy, bo książkę opublikował wydawca z Krakowa. Szef pionu śledczego krakowskiego IPN prok. Piotr Piątek potwierdził, że otrzymał te materiały, które zostaną poddane analizie.

We wrześniu David Irving podróżował po Polsce ze swą grupą, z którą miał odwiedzić m.in. miejsca dawnych niemieckich obozów zagłady. „Gazeta Wyborcza” podawała, że za udział w grupie trzeba było zapłacić ponad 2 tys. dolarów.

Kłamstwo oświęcimskie, zwane inaczej negacjonizmem, to twierdzenie, że powszechnie przyjęta interpretacja holokaustu jest wyolbrzymiona lub też zupełnie zafałszowana. Jest ono ścigane w wielu krajach z urzędu przez państwo jako czyn karalny.

W 2006 r. David Irving został skazany w Austrii pod zarzutem gloryfikowania niemieckiej partii nazistowskiej na trzy lata; odsiedział 10 miesięcy.

W Polsce najgłośniejszą taką sprawą był proces Dariusza Ratajczaka, umorzony w 2001 r. przez opolski sąd z powodu "nieznacznej szkodliwości społecznej czynu". W 1999 r. wykładowca Uniwersytetu Opolskiego dr Ratajczak wydał książkę Tematy niebezpieczne, gdzie były tezy zaprzeczające używaniu gazu w niemieckim obozie Auschwitz-Birkenau do mordowania Żydów. Według autora, gaz służył jedynie do dezynfekcji. Po nagłośnieniu sprawy przez media rektor uniwersytetu zawiesił Ratajczaka jako nauczyciela akademickiego, a prokuratura postawiła mu zarzut kłamstwa oświęcimskiego. Niedawno Ratajczaka znaleziono martwego; miał popełnić samobójstwo.

W 2008 r. rzecznik praw obywatelskich Janusz Kochanowski zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego przepis o karalności zaprzeczania zbrodniom hitlerowskim i komunistycznym. Jego zdaniem, konstytucja dopuszcza możliwość wygłaszania poglądów kontrowersyjnych i społecznie nieakceptowanych, a także chroni wolność publikowania wyników badań naukowych, w tym teorii błędnych lub fałszywych. Nie ma jeszcze terminu rozprawy.