O dziecięcej republice Janusza Korczaka

Pod hasłem „Żył na ziemi dobrze czyniąc” w Płocku rozpoczęła się w czwartek trzydniowa Międzynarodowa Konferencja Pedagogiczna „Prostota i prawda w pedagogice Janusza Korczaka ”.

Na obrady przyjechał m.in. mieszkający w Izraelu 82-letni malarz i rzeźbiarz, Itzchak Belfer, wychowanek warszawskiego sierocińca, prowadzonego przez Korczaka . Wzruszony wspominał dziesięcioletni okres swego tam pobytu.

– Jeśli myślę, mówię o domu, to zawsze jest to warszawski Dom Sierot doktora Korczaka . Cokolwiek opowiem o spędzonych tam latach, będzie to tylko cząstka prawdy o wielkiej idei, która tam się urzeczywistniała. Życie nasze było tam pełnie treści. Przede wszystkim czuliśmy się pełnoprawnymi mieszkańcami, czuliśmy się bezpieczni – powiedział Belfer.

W tym czasie mieszkańcami Domu Sierot przy ul. Krochmalnej 92 było ponad sto dzieci, dziewcząt i chłopców.

– To była swego rodzaju republika dzieci. Mieliśmy swój sejm, do którego wybieraliśmy przedstawicieli spośród wszystkich mieszkańców. Był tez samorząd wychowanków i sąd koleżeński, a także Koło Pożytecznych Rozrywek. Wszystkie te dziecięce instytucje działały samodzielnie, a dorosły personel jedynie doradzał – podkreślił Belfer.

* Janusz Korczak (właściwie Henryk Goldszmit), lekarz, pedagog, pisarz i publicysta urodził się w 1878 lub 1879 roku. Odbył studia medyczne w Warszawie, a następnie w Berlinie. Szczególnie interesował się problematyką szkolnictwa i lecznictwa dzieci.* W 1905 otrzymał dyplom lekarza i rozpoczął pracę w Szpitalu dla Dzieci im. Bersonów i Baumanów w Warszawie. Był współtwórcą oraz dyrektorem Domu Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie, który istniał od 1912 do 1942 roku. Domagał się równouprawnienia dzieci oraz poważnego traktowania ich problemów i przeżyć. Zginął wraz ze swymi wychowankami w komorze gazowej obozu koncentracyjnego w Treblince.

* Janusz Korczak jest autorem m.in. jednej z najpopularniejszych powieści dziecięcych Król Maciuś Pierwszy (1922 rok) i Król Maciuś Pierwszy na wyspie bezludnej (1923 rok).*

Itzchak Belfer urodził się w 1923 roku. Jako 7-letni chłopiec trafił do Domu Sierot przy ul. Krochmalnej 92 w Warszawie, prowadzonego przez Janusza Korczaka . Był tam do 1940 roku. Po utworzeniu getta uciekł na wschód, na tereny zajęte przez armię radziecką. Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do Warszawy. W 1947 roku wyemigrował do Palestyny, skąd został deportowany przez Brytyjczyków na Cypr. Wrócił po powstaniu państwa Izrael. Obecnie mieszka w Tel Awiwie. Jego twórczość malarska i rzeźbiarska jest ilustracją przeżyć z okresu pobytu w sierocińcu i warszawskim getcie.