Oblaci chcą odtworzyć bibliotekę świętokrzyską

Cyfrowe odtworzenie zbiorów klasztornej biblioteki i udostępnienie ich na Świętym Krzyżu planują ojcowie Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej z Sanktuarium Relikwii Krzyża Świętego. Mają w tym pomóc władze województwa i kieleckie uczelnie wyższe.

Opiekujący się klasztorem i sanktuarium na Świętym Krzyżu ojcowie Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej chcą odtworzyć najstarszą i największa bibliotekę w województwie świętokrzyskim. Ze zbiorów tworzonych przez wieki przez zakonników do czasów współczesnych zachowało się niewiele dokumentów, które są rozproszone w bibliotekach w całej Polsce.

"Chcemy odzyskać zbiory przynajmniej w wersji cyfrowej i stworzyć nowoczesną bibliotekę multimedialną, która będzie dostępna dla pielgrzymów i turystów. Księgozbiór świętokrzyski jest naszym wspólnym dziedzictwem kulturowym, o którego istnieniu i znaczeniu w historii naszego narodu chcemy przypomnieć. Będzie to ważne dla regionu miejsce także z punktu widzenia naukowców i badaczy" - powiedział PAP ojciec superior Zygfryd Wiecha OMI.

W klasztorze na Świętym Krzyżu odbyło się już spotkanie z władzami województwa i przedstawicielami Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz Politechniki Świętokrzyskiej. Odtworzenie biblioteki świętokrzyskiej będzie wspólnym projektem klasztoru i uczelni, który umożliwi pokazanie także średniowiecznej czytelni i skryptorium.
"Rozmawialiśmy z władzami województwa na ten temat. Wspólnie opracujemy projekt i będziemy starać się o dofinansowanie unijne w latach 2014-2020. Już teraz pracujemy z uczelniami nad wstępnym planem działań" - dodał ojciec superior Wiecha.

Księgozbiór świętokrzyski był tworzony przez klasztor benedyktyński na Łysej Górze, którego fundację zakonnicy przypisują Bolesławowi Chrobremu w 1006 roku. Zbiór kilkukrotnie był niszczony przez pożary i został rozkradziony w czasie zaborów. W ostatnim okresie istnienia opactwa - na początku XIX - wieku wiele cennych dzieł wykradzionych z biblioteki świętokrzyskiej powędrowało do prywatnych zbiorów Czackich, Załuskich i Ossolińskich. W 1820 z nakazu zaborców Samuel Linde zabezpieczył do przesłania do Biblioteki Publicznej przy Uniwersytecie Królewsko - Warszawskim 4400 książek, w zbiorze klasztornym pozostało jeszcze blisko 2 tys. tomów.

Część łysogórskich zbiorów po upadku powstania listopadowego znalazła się w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w Petersburgu. Z chwilą uzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku czyniono starania o zwrot polskiego mienia kulturalnego - wiele dzieł biblioteki świętokrzyskiej wróciła do Biblioteki Narodowej w Warszawie, która w czasie II wojny światowej uległa zagładzie.

Znikoma część starodruków pochodzących ze Świętego Krzyża znajduje się obecnie w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, w Bibliotece Ossolińskich we Wrocławiu, w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie, Bibliotece Kórnickiej i Bibliotece Seminaryjnej w Sandomierzu.
Jednym z najbardziej znanych dzieł księgozbioru są "Kazania świętokrzyskie" pochodzące prawdopodobnie z końca XIII lub z XIV wieku i uznawane za najstarszy dokument prozatorski napisany po polsku. Znajdują się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.