Powstaną Głosy Pamięci poświęcone zagładzie Romów

"Duże zapotrzebowanie nauczycieli na materiały edukacyjne poświęcone Romom, którzy zginęli w Auschwitz, sprawiły, że zdecydowaliśmy się na wspólne przedsięwzięcie wydawnicze. Romowie, po Żydach i Polakach, stanowią trzecią co do wielkości grupę ofiar obozu Auschwitz, o czym często się nie pamięta. Mam nadzieję, że nowa publikacja przyczyni się do poszerzenia świadomości o tragicznym losie Sinti i Romów w czasie II wojny światowej, zwłaszcza że materiały ukażą się zarówno w języku polskim, jak i angielskim" - powiedziała dyrektor MCEAH Krystyna Oleksy.

Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski powiedział, że Głosy Pamięci są doskonałą lekcję historii, zarówno dla nas, spadkobierców "pokolenia Auschwitz", jak i przede wszystkim dla młodzieży.

"Z kart książki przemówią do nas głosy ludzi, których już nie ma wśród nas, ludzi którzy zostali pozbawieni człowieczeństwa przez nazistowskich oprawców, a ostatecznie także życia, tylko dlatego, że urodzili się Romami. Publikacja przybliży, dzięki jednostkowym głosom, zbrodniczy mechanizm nazizmu, stając się tym samym, dla nas współczesnych, swoistym memento. Należy pamiętać, że ludzie, pomimo dzielących ich różnic, tak samo myślą i czują w obliczu bólu, cierpienia i śmierci" - powiedział Kwiatkowski.

Autorką naukowego artykułu do publikacji poświęconej pobytowi Romów w Auschwitz i ich zagładzie będzie doktorantka na Uniwersytecie Jagiellońskim Joanna Talewicz-Kwiatkowska. Autorka i pracownicy z działu naukowego oświęcimskiego muzeum wspólnie wybiorą relacje oraz dokumenty, które również znajdą się w publikacji. Ukaże się ona w przyszłym roku.

Dotychczas w serii Głosy Pamięci ukazały się trzy tomy: Ewakuacja, likwidacja i wyzwolenie KL Auschwitz, Eksperymenty medyczne oraz Szpitale w KL Auschwitz. Każda z tych publikacji poświęcona jest jednemu zagadnieniu historii obozu Auschwitz. Zawiera naukowy artykuł-wstęp szczegółowo omawiający dany temat oraz wybór materiałów źródłowych. W każdym tomie znajdują się kopie dokumentów wytworzonych w różnych urzędach nazistowskich Niemiec i w oddziałach obozowych oraz fragmenty relacji złożone po wojnie przez byłych więźniów.

Pierwsi Romowie trafili do Auschwitz w 1941 roku. Pod koniec lutego 1943 na terenie KL Auschwitz II - Birkenau powstał obóz familijny dla Cyganów. Niemcy deportowali do niego Romów z czternastu państw. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód.

Obóz cygański zlikwidowano w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku. Tej nocy zamordowano 2897 osób - wszystkie, które jeszcze żyły. Ogółem w KL Auschwitz więzionych było około 23 tysięcy Romów. Życie straciło tu około 21 tysięcy z nich.

Stowarzyszenie Romów w Polsce utworzono na początku 1992 roku. Podstawowym jego zadaniem jest działanie na rzecz tworzenia warunków pełnego uczestnictwa Romów w życiu społeczności polskiej, której - mimo własnej, specyficznej tożsamości - czują się członkami.

Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście przy Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau formalnie powstało pod koniec maja 2005 roku. Ma na celu przede wszystkim przekazywać młodszym pokoleniom pamięci o ofiarach Auschwitz i Holokaustu.