Rocznica śmierci Juliana Ursyna Niemcewicza

Sto siedemdziesiąt lat temu, 21 maja 1841 roku, zmarł w Paryżu polski dramaturg, powieściopisarz, poeta, pamiętnikarz Julian Ursyn Niemcewicz .

Niemcewicz ukończył warszawski Korpus Kadetów. Był adiutantem Adama Kazimierza Czartoryskiego, potem posłem inflanckim Sejmu Wielkiego. Razem z Hugonem Kołłątajem stworzył projekt Konstytucji 3 Maja. Po zwycięstwie Targowicy wyjechał do Niemiec. Podczas insurekcji kościuszkowskiej był Sekretarzem Tadeusza Kościuszki. Po bitwie pod Maciejowicami został wzięty do niewoli i osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu. Uwolniony przez cara Pawła I, razem z Kościuszką, udał się do USA. W 1807 wrócił do Polski. Po klęsce powstania listopadowego znowu wyemigrował. Tym razem do Paryża.

Mimo podeszłego wieku Niemcewicz czynnie uczestniczył w życiu politycznym i kulturalnym Wielkiej Emigracji w stolicy Francji. Był jednym z współzałożycieli Biblioteki Polskiej w Paryżu.* Niemcewicz zmarł*8 lat po przybyciu do Francji. Miał 83 lata.

Najbardziej znanym utworem Niemcewicza jest, napisany w 1790 roku,* * Powrót posła .Autor ukazuje tu konflikt istniejący wówczas między zwolennikami dwóch przeciwstawnych obozów politycznych biorących udział w obradach Sejmu Czteroletniego: szlacheckimi konserwatystami i zwolennikami reform (do których sam się zaliczał). Powrót posła jest niezwykle ostrą satyrą na sarmatyzm. Niemcewicz widział wielkie niebezpieczeństwo w samowoli szlacheckiej i krytykował, jego zdaniem zgubne dla Polski, postępowanie szlachciców.

Dużą popularnością wśród czytelników cieszyły się również Śpiewy historyczne – cykl pieśni historyczno-patriotycznych, które kształtowały świadomość narodową i historyczną Polaków, budząc szacunek dla przeszłości i wolnościowych tradycji zniewolonego narodu. Niemcewicz pisał pieśni w latach 1808–1810 na zamówienie Towarzystwa Przyjaciół Nauk, którego, od 1827 roku, był prezesem.

Niemcewicz był też m.in. autorem ballad, poematów, powieści historycznych (Dwaj panowie Sieciechowie, Lejbe i Siora, Jan z Tęczyna), bajek, zbioru pamiętników historycznych o dawnej Polsce, komediooper (Jan Kochanowski w Czarnym Lesie, 1817).

Niemcewicza zwano człowiekiem Polską.