Spotkania o kulturze w języku esperanto

O wierszach Juliana Tuwima w języku esperanto czy o esperanckich dialogach w japońskich komiksach można posłuchać podczas cyklu spotkań o kulturze esperanto, który rozpoczął się we wtorek w Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku.

Cykliczne spotkania „Kultura sztucznego języka” mają przybliżyć zainteresowanym mało znane związki esperanto z kulturą i użyciem tego międzynarodowego języka stworzonego przez Zamenhofa w twórczości, np. literaturze czy filmach.

Jak powiedział Przemysław Wierzbowski z Białostockiego Towarzystwa Esperantystów, jednego z organizatorów cyklu, mało kto zdaje sobie bowiem sprawę, że w tym sztucznym języku powstaje nie tylko literatura i prasa, ale także przedstawienia teatralne czy filmy.

Cztery comiesięczne spotkania będą poświęcone innej dziedzinie, w której powstają dzieła w* esperanto.*

Podczas jednego z nich będzie można dowiedzieć się o pisarzach tworzących lub wykorzystujących motyw sztucznego języka w swoich książkach. To m.in. Julian Tuwim i J.R.R. Tolkien .

Wierzbowski powiedział, że Tuwim był aktywnym esperantystą przez całe życie. W esperanto tworzył głównie na początku swojej kariery. Poeta przetłumaczył na esperanto wiersze Leopolda Staffa , a także wiele swoich utworów, np. debiutancki wiersz Prośbę, Kwiaty polskie czy Bal w operze.

Tolkien , jak podkreślił Wierzbowski, mimo że nie pisał w esperanto, był zafascynowany fenomenem sztucznego języka.* Posłużył mu on do stworzenia języka mitycznego ludu Śródziemia we Władcy Pierścieni .*

Język esperanto wykorzystany jest też w filmach znanych szerokiej publiczności. Jako przykład Wierzbowski podał: „Blade: Trinity” w reżyserii Davida Goyera, gdzie niektóre dialogi prowadzone są w języku esperanto, a tablice informacyjne w tym języku pojawiają się w „Dyktatorze” Charlie Chaplina.

Wierzbowski podkreślił, że esperanto w filmach wykorzystywane jest jako coś egzotycznego, jako język, którego nikt nie rozpozna, który nie będzie się z niczym kojarzył, a będzie naśladował język obcej kultury.

Dodał, że w podobnym duchu esperanto bardzo często pojawia się w japońskich komiksach - manga. Dodatkowo, według Wierzbowskiego, chodzi też o podkreślenie europejskiego charakteru języka.

Esperanto to język międzynarodowy, stworzony na podstawie języków już istniejących. Twórcą był urodzony w Białymstoku Ludwik Zamenhof (1859-1917). Wychowany w wielokulturowym i wieloreligijnym mieście, marzył o integracji ludzi i w swoim mieście, i na całym świecie.Sądził, że brak jednego, wspólnego języka jest częstym źródłem nieporozumień między nimi.

Zamenhof esperanto stworzył, gdy miał 28 lat. W 1887 roku pod pseudonimem dr Esperanto (‘mający nadzieję’) wydał w Warszawie podręcznik do nauki międzynarodowego języka. Pierwszy podręcznik ukazał się najpierw w języku rosyjskim, a następnie po polsku, niemiecku, francusku i angielsku.

W Białymstoku od tego roku działa biblioteka esperancka Esperanto-Libro, której księgozbiór liczy ponad 2 tys. książek i czasopism.To m.in. podręczniki do nauki esperanto, słowniki, książki dla dzieci i młodzieży czy komiksy. W katalogu biblioteki znajduje się przetłumaczona na esperanto przez Ludwika Zamenhofa Marta Elizy Orzeszkowej .