Trafny wybór Joanne K. Rowling. To się nawet da przeczytać

Czy było warto? Czy autorka Harry'ego Pottera stanęła na wysokości zadania? Dlaczego powieść uchodzi za kontrowersyjną i skandalizującą? Jak zareagowali na pierwszą 'dorosłą' powieść Rowling recenzenci? Jak doszło do tego, że autorka słynnej sagi o nastoletnim czarodzieju teraz opisuje gwałty na nieletnich, walkę z uzależnieniami, ludzką podłość oraz inne patologie?
Na te i na wiele innych pytań odpowiadamy na kolejnych stronach galerii.

"Ta książka jest na listach hiperbestsellerów we wszystkich krajach, gdzie została wydana" - mówił Henryk Woźniakowski podczas prezentacji "Trafnego wyboru" na 16. Targach Książki w Krakowie. Jego zdaniem J.K. Rowling "odświeżyła powieść w XIX-wiecznym stylu, przystosowując ją do współczesnych realiów".

"W recenzjach, które czytałam książka porywa, ale budzi też kontrowersje. Opinie są bardzo spolaryzowane: na tak albo na nie. Nie ma letniego środka, nie można obok niej przejść obojętnie" - mówiła tłumaczka Anna Gralak.

A jednak nie sposób odmówić " Trafnemu wyborowi " przewrotnego uroku. To książka, którą czyta się jednym tchem. Świetnie przemyślana i skomponowana. I choć to wciąż zwykła poprozrywka, to poprozrywka najwyższych lotów".

"Toczą oni ze sobą niekończący się spór o przyłączoną do Pagford wbrew woli mieszkańców ubogą dzielnicę Fields. Mollison i jego stronnicy pragną się jej pozbyć, zlikwidować pomagającą narkomanom klinikę i przywrócić Pagford dawną niewinność. Fairbrother, sam pochodzący z Fields, uważa zaś, że obowiązkiem bogatych mieszkańców jest pomóc tym, którym się nie poszczęściło. Problem w tym, że w pierwszych scenach powieści Barry umiera" - pisze dalej Pstrągowski.

Gralak przetłumaczyła książkę w rekordowym tempie trzech tygodni. "Bywały dni, że tłumaczyłam 22 strony dziennie" - mówiła. Jak podkreśliła, książkę wyróżnia kreacja bohaterów: "Nie ma tu postaci centralnej, a jednak to właśnie bohaterowie są najważniejszym elementem tej książki. Żaden z nich nie myli się nam z innym. Postacie są wyraziste".

To w nich kryje się największa słabość " Trafnego wyboru ", są bowiem przewidywalni niczym Dursleyowie i Śmierciożercy. O ile jednak w powieściach dla nastolatków takie uproszczenia (i czytelny podział na dobro i zło) były zrozumiałe, o tyle od prozy dla dorosłych spodziewać się można nieco większego zniuansowania. Rowling idzie jednak po linii najmniejszego oporu obrazując przeciwników Fields niemal karykaturalnie - jako grubych, starych, złośliwych i zepsutych".

Świetnie rozegrany jest zwłaszcza wątek Krystal Weedon. To postać intrygująca i niejednoznaczna. Bezczelna dziewczyna z ubogiej dzielnicy. Puszczalska i kleptomanka. Nałogowa kłamczyni. A jednocześnie ofiara swojego środowiska, matki narkomanki i stereotypów, którymi opisują ją mieszkańcy Pagford. Krystal jest zresztą kluczową postacią powieści i to dzięki niej naiwne, równościowe przesłanie Rowling brzmi autentycznie".

Owszem, można się od nich odciąć, tak jak Pagford chce odciąć się od Fields, ale spirala wykluczenia prowadzi do konfliktów i tragedii. Lepiej po prostu wyciągnąć rękę. Jest w tym Rowling zaskakująco antykonserwatywna, wręcz lewicowa. Krystal pozostaje postacią pozytywną nawet w najbardziej odrażających scenach, w których uprawia seks na przeżartym przez mole materacu czy niemal na oczach kilkuletniego dziecka. Podobnie jest z Fatsem, odpychającym bogatym dzieckiem Tessy Wall, który cytatami z Nietzschego usprawiedliwia własny egoizm".

'Znak trzyma rękę na pulsie literatury. Największą radością wydawcy są książki, które kształtują wyobraźnię czytelników, a nowa powieść J.K. Rowling z pewnością do takich się zalicza' - mówi Henryk Woźniakowski, prezes wydawnictwa.

Sposób, w jaki Znak planuje podejść do nowego etapu w mojej literackiej karierze, zrobił na mnie ogromne wrażenie i z przyjemnością powierzam mu wydanie mojej nowej powieści The Casual Vacancy".

Wielkim entuzjastą 'dorosłej' powieści Rowling jest także Wojciech Orliński z Gazety Wyborczej: "Jeśli za Stendhalem dobrą powieść uznamy za zwierciadło wędrujące gościńcem, to to Trafny wybór jest najlepszą polską powieścią 2012 roku. Nieważne, że opisuje Anglię, więcej tam znajdziemy prawdy o dzisiejszej Polsce niż u rodzimych autorów".

"Jeżeli Rowling chciała odciąć się od przeznaczonych dla nastolatków przygód młodego czarodzieja, to cel osiągnęła. Jeżeli chciała zaskoczyć i zaszokować, tworząc historię tak różną od tego, co wcześniej pisała, że dalej byłoby już chyba tylko " 50 twarzy Greya ", to również jej się udało. Jeśli jednak chciała przestać być jedynie „tą panią, która napisała Pottera”, jej powieść dla dorosłych musiałaby być wybitna. A tak nie jest" - pisze z kolei Marcin Zwierzchowski na łamach Polityki.

Joanne Rowling jest laureatką licznych nagród, w tym Orderu Imperium Brytyjskiego za zasługi dla literatury dziecięcej, Nagrody Księcia Asturii za osiągnięcia na rzecz zgody między narodami, Francuskiej Legii Honorowej i Nagrody Hansa Christiana Andersena. Autorka wspiera różne inicjatywy charytatywne poprzez swój fundusz Volant, jest także założycielką organizacji Lumos, zajmującej się opieką nad dziećmi niepełnosprawnymi.
Majątek Rowling szacuje się na około 900 milionów dolarów. Na całym świecie sprzedała już ponad 450 milionów egzemplarzy Harry'ego Pottera.
Przy okazji premiery pierwszej 'dorosłej' powieści Rowling powiedziała, że choć zakończyła już historię Harry'ego, to nie wyklucza kolejnej książki z akcją osadzoną w magicznym świecie Pottera. Autorka poinformowała również, że jej następna książka będzie przeznaczona dla "nieco młodszych dzieci niż książki o Harrym Potterze".