Konkurs Chopinowski łączy miliony Polaków. "Wchodzi we wszystkie strefy życia kulturalnego"

Jeszcze niedawno wielu Polakom Konkurs Chopinowski kojarzył się głównie z wydarzeniem dla melomanów i muzycznych purystów. Dziś — śledzony przez miliony w Polsce i za granicą — zyskuje status społecznego fenomenu, który równie mocno angażuje emocje co... rozgrywki sportowe. W tym roku konkurs przekracza nie tylko kolejne progi popularności, ale też granice gatunków, pokoleń i krajów.

– Nigdy wcześniej nie interesowałam się Konkursem Chopinowskim, ale w tym roku postanowiłam go obejrzeć – mówi 35-letnia Dagmara z Warszawy. – Ciekawi mnie nie tyle sama muzyka, ile rywalizacja między pianistami. Wybranie zwycięzcy wśród tak wielu utalentowanych ludzi wydaje się naprawdę trudne. Ze znajomymi obstawiamy swoich faworytów, a zwycięzca ma wytypować osobę, która zabierze nas wszystkich na film o Chopinie. Fajnie jest uczestniczyć w czymś, co jest bardzo polskie, a zdołało porwać ludzi z całego świata – dodaje.

Według dr. Aleksandra Laskowskiego, rzecznika prasowego Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, popularność konkursu nie jest przypadkowa, choć jej skala zaskakuje nawet organizatorów.

– Wydaje mi się, że Chopin stanowi jeden z fundamentów kultury światowej i Polacy doskonale to rozumieją. Są z niego dumni i konkursowi towarzyszą od jego powstania – mówi Laskowski. – To już będzie prawie 100 lat. Dzięki nowym mediom bardzo szerokiej działalności promocyjnej i edukacyjnej, a także zaangażowaniu znanych osób, które z dumą przychodzą na Konkurs Chopinowski i się tym chwalą, powstała bardzo piękna, pozytywna moda na śledzenie konkursowych zmagań – podkreśla.

Jak zaznacza, nie jest to zupełna nowość – zmieniła się przede wszystkim skala zjawiska. – Dzisiejsze media pozwalają szybciej, łatwiej i często w zaskakujący sposób docierać do ludzi – zarówno w kraju, jak i za granicą. A z całego świata rzeczywiście dociera do nas bardzo dużo głosów pełnych entuzjazmu – dodaje.

– Konkurs to emocje – podkreśla rzecznik. – Z jednej strony to artystyczne obcowanie z pięknem, z geniuszem muzyki Fryderyka Chopina, a z drugiej emocje czysto sportowe. Do kolejnych etapów przechodzi tylko część uczestników: najpierw połowa, potem dwudziestka, wreszcie dziesiątka finalistów. Publiczność angażuje się emocjonalnie, kibicuje swoim faworytom, przeżywa ich sukcesy i porażki. Myślę, że ogromną rolę odegrał tu też film "Pianoforte", który wielu osobom uświadomił, jak wielki wysiłek stoi za tak wysokim poziomem gry, i jak wygląda życie tych młodych artystów – w trakcie konkursu i poza nim.

Chopin z Japonii po TikToka

– Konkurs jest śledzony na całym świecie, a od wielu lat cieszy się szczególnym uznaniem w Japonii – przypomina Laskowski. – Już w trzeciej edycji pojawiły się uczestniczki z Japonii. Dziś to kraj, w którym wydaje się miesięcznik zatytułowany po prostu Chopin, a fortepian i muzyka klasyczna zajmują wyjątkowe miejsce w kulturze.

Rzecznik wskazuje też inne kraje regionu, gdzie Konkurs Chopinowski cieszy się olbrzymią popularnością: – Korea, Chiny, Tajwan – cała Azja Wschodnia ma niezwykłe zainteresowanie muzyką klasyczną, a Chopin zajmuje w niej miejsce absolutnie szczególne – mówi.

Jak dodaje, wyjątkowo interesujące jest to, że konkurs w naturalny sposób zaczął przenikać do popkultury – i to na różnych poziomach. – Ma dwa oblicza: tradycyjne, konserwatywne, z fortepianem, salą koncertową, jurorami i publicznością, oraz nowoczesne, popkulturowe. W tym roku szczególnie wyraźne – czy to przez wystawy immersyjne, strefy melomana organizowane przez partnerów, drinki Chopinowskie w warszawskich barach czy specjalne ciastka w hotelach. Chopin wchodzi we wszystkie strefy życia kulturalnego – podkreśla.

Zainteresowanie konkursem nie ogranicza się do Polski. 45-letnia Dominika, Polka od kilku lat mieszkająca w Londynie, śledzi każdą edycję, ale tegoroczna – jak przyznaje – jest wyjątkowa. – W tym roku jedynym muzycznym wydarzeniem, na które czekałam równie niecierpliwie, co na nowy album Taylor Swift, był Konkurs Chopinowski – mówi. – Wiem, że dla niektórych osób takie zestawienie może zabrzmieć co najmniej obrazoburczo, ale dla mnie muzyka nie zna barier gatunkowych – liczy się bowiem talent, praca włożona w jego wykorzystanie, wyobraźnia i apetyt na przekraczanie granic.

Choć nie ma wykształcenia muzycznego, nie przeszkadza jej to w głębokim odbiorze konkursu. – Nigdy wcześniej nie zdarzyło mi się westchnąć z zachwytu tak wiele razy. Moim ulubieńcem jest Gabriele Strata. A przecież to dopiero początek! – opowiada z entuzjazmem. – Konkurs Chopinowski jest dla mnie fenomenem – wydarzeniem o randze międzynarodowej, nietkniętym zawirowaniami politycznymi, jednocześnie prestiżowym, a jednak otwartym na słuchaczy wszelkiej maści.

Muzyka, która naprawdę łączy

Konkurs Chopinowski jest dziś zjawiskiem kulturowym, edukacyjnym i społecznym. Łączy pokolenia, przekracza granice, zbliża ludzi o różnych gustach muzycznych. A przede wszystkim – przypomina, że klasyka nie musi być zamknięta w elitarnych murach filharmonii.