"Wysłuchani, wysłuchane (wystawa MY)". Wystawa w areszcie śledczym
25 listopada w Areszcie Śledczym Warszawa-Białołęka odbył się wernisaż wystawy "Wysłuchani, wysłuchane (wystawa MY)", powstałej w ramach projektu Fundacji Dom Kultury "Dwie wystawy – sztuka partycypacyjna w więzieniach". Wydarzenie zamknięte, zrealizowane dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w programie "Kultura dostępna".
Otwarcie z udziałem minister kultury
W wernisażu uczestniczyła ministra Marta Cienkowska, która objęła projekt honorowym patronatem. Podczas wydarzenia podkreślano, jak istotne jest tworzenie przestrzeni, w której także osoby pozbawione wolności mogą zabierać głos, opowiadać o swoich doświadczeniach i pracować nad własnym rozwojem poprzez kreatywne działania.
Wystawa – na co dzień dostępna jedynie dla osadzonych i ich gości – już wkrótce zostanie zaprezentowana szerokiej publiczności. Od 8 do 14 grudnia będzie można ją oglądać w Galerii Studio w Pałacu Kultury i Nauki.
Sztuka, która buduje mosty
Projekt Fundacji Dom Kultury to ambitna próba zmiany narracji wokół osób odbywających karę pozbawienia wolności. W trzech warszawskich aresztach – na Grochowie, Białołęce i Służewcu – odbyło się pięć cykli zajęć edukacyjnych i warsztatów twórczych. Wzięły w nich udział kobiety i mężczyźni w różnym wieku, pochodzący z wielu miejsc w Polsce. Wspólnym mianownikiem była często wieloletnia marginalizacja społeczna i brak wcześniejszego kontaktu z instytucjami kultury.
"The Paper": W kultowej produkcji zagrał geja, to dzisiaj słyszy od fanów
Zajęcia miały charakter partycypacyjny. Uczestnicy nie tylko poznawali podstawy historii sztuki i różne formy twórczości, lecz także stawali się współautorami prac prezentowanych na wystawie. Współdziałali z artystami, odkrywając zarówno własną sprawczość, jak i nowe sposoby wyrażania emocji oraz doświadczeń.
Artyści i artystki we współpracy z osadzonymi
W projekcie uczestniczyli twórcy związani ze sztuką współczesną, m.in. Daniel Rycharski, Waldemar Petryk, Małgorzata Gurowska i Joanna Ruszczyk, Małgorzata Jabłońska i Piotr Szewczyk oraz kolektyw Kwiatuchi – Kwiaciarnia Grafiki. Każdy z nich wniósł do warsztatów własną wrażliwość i metodę pracy, tworząc sytuacje, w których osadzeni mogli bezpiecznie eksperymentować z formą i treścią.
Efektem tych działań są prace prezentowane na dwóch odsłonach wystawy:
– w Areszcie Śledczym na Białołęce (25 listopada – 4 grudnia),
– oraz w otwartej dla publiczności ekspozycji w Galerii Studio (8–14 grudnia).
Więzienna codzienność w nowej perspektywie
Towarzysząca wystawom publikacja artystyczna, przygotowana przez Renatę Motykę, stanowi nie tylko dokumentację projektu, lecz także osobny komentarz do idei partycypacji i włączania wykluczonych grup w obieg kultury. Materiały foto i wideo z warsztatów uzupełniają obraz procesu twórczego, pozwalając lepiej zrozumieć dynamikę pracy za więziennymi murami.
Projekt "Dwie wystawy – sztuka partycypacyjna w więzieniach" pokazuje, że sztuka – jeśli dać jej przestrzeń – może stać się narzędziem do odbudowy tożsamości, dialogu i poczucia sprawczości. A czasem także pierwszym krokiem do wyjścia poza schematy, które towarzyszyły uczestnikom przez lata.