"Narkotyk-zombie" w szkołach, a Zawieja w mundurze. 3. sezon "Odwilży" wywraca wszystko do góry nogami. Co czeka nas dalej?

W tym serialu nic nie jest proste – ani zbrodnia, ani kara, ani prawda o bohaterach. Po dwóch sezonach, które uczyniły z serialu HBO Max jeden z najważniejszych polskich kryminałów ostatnich lat, Xawery Żuławski wraca z historią bardziej osobistą i aktualną niż kiedykolwiek. Tym razem zagrożenie przybiera formę fentanylu, "narkotyku-zombie", który rozlewa się po szczecińskich szkołach, niszcząc nie tylko młodzież, ale i poczucie bezpieczeństwa w całym mieście.

My mieliśmy okazję obejrzeć już cały sezon, ale możemy zdradzić tylko jedno: choć zaczyna się on z przytupem od pierwszych minut, z każdym odcinkiem akcja tylko gęstnieje, emocje narastają, a mrok wdziera się coraz głębiej.

Wracamy do Szczecina rok po wydarzeniach z drugiego sezonu. Katarzyna Zawieja (Katarzyna Wajda) musiała zacząć wszystko od nowa. Zdegradowana za wielokrotne nadużycie uprawnień, porzuciła cywilne ubrania i wróciła na ulice w mundurze. Patroluje ulice, pisze raporty, udaje, że nie interesują jej sprawy, które dawniej prowadziła. Ale widzimy dokładnie, a ona już nie raz nam udowadniała: to nie jest kobieta, która potrafi się odsunąć w cień.

Kiedy w mieście pojawiają się pierwsze ofiary nieznanej substancji, a z komendy napływają raporty o handlu narkotykami wśród uczniów, Zawieja instynktownie rusza tropem, choć formalnie nie ma takiego prawa. Towarzyszy jej nowy patrolowy partner – Tomasz Woźniak (Piotr Trojan). Początkowo wydaje się on wycofany i zasadniczy, ale z czasem jego obecność staje się czymś więcej niż zawodową relacją. Dla Zawiei – kontrolą. Dla widza – nowym, nieoczywistym punktem odniesienia.

"Odwilż 3" to obraz Szczecina, który dawno przestał być tylko tłem wydarzeń. W tej odsłonie staje się pełnoprawnym bohaterem – portowym labiryntem, pełnym mgły, pustych hal i ulic, na których nikt nie jest bezpieczny. Fentanyl rozlewa się po mieście jak toksyna i dociera do szkół. Twórcy nie straszą potworami – pokazują, jak szybko zło potrafi się zinstytucjonalizować.

Na radarze śledczych pojawia się Dawid Nowak (Wojciech Błach), lokalny biznesmen o pozornie nieskazitelnym wizerunku, który może być częścią przestępczej siatki. Do miasta wraca również Marek Lański (Nikodem Rozbicki) – dawny protegowany Molskiego, arcywroga Zawiei, dziś bardziej cyniczny niż kiedykolwiek. To uruchamia spiralę przemocy i zdrad, a Szczecin zaczyna przypominać scenę z gangsterskiego filmu – tyle że bez glamouru, za to z brudem i konsekwencjami.

Trzeci sezon jeszcze mocniej wnika w świat policji. To nie heroiczna formacja, lecz system ludzi poobijanych, którzy próbują utrzymać pozory profesjonalizmu. Wśród nich są Kamińska (Marta Malikowska) i Madejski (Karol Dziuba) – nieoczywiści, dwuznaczni, jakby i oni skrywali więcej, niż chcą i mogą pokazać światu.

Na ich tle Zawieja wydaje się kimś z innego porządku – impulsywna, niepokorna, kierująca się intuicją. Właśnie dlatego w nowym środowisku jest jak ciało obce. Jej bunt jest zarazem siłą i przekleństwem. Woźniak, który zdaje się pilnować, by "trzymała się procedur", może być jej szansą – albo przeszkodą. Serial celowo trzyma widza w niepewności: czy to nowy sojusznik, czy ktoś, kto ma ją rozbroić od środka?

Choć Zawieja została odsunięta od dawnych spraw, jej przeszłość wraca jak echo. Nierozwiązany wątek Molskiego (Tomasz Schuchardt) wciąż ciąży na jej sumieniu. To cień, który wisi nad każdym jej krokiem.

W życiu prywatnym też nie jest spokojniej. Związek z Trepą (Bartłomiej Kotschedoff) – utrzymywany w tajemnicy przed kolegami i przełożonymi – zaczyna pękać pod ciężarem emocji. Wajda i Kotschedoff tworzą duet wiarygodny, w którym widać wszystko, co niewypowiedziane: frustrację, tęsknotę, lęk, pasję. Zawieja coraz częściej musi wybierać – między lojalnością wobec miłości a obsesją na punkcie prawdy.

Po dwóch odcinkach twórcy rozstawili pionki, ale żadna figura nie jest jeszcze bezpieczna. Zastanawiamy się, czy Nowak to faktyczny czarny charakter, czy tylko element większej układanki. Kim jest nauczyciel angielskiego, który okłamał policję co do miejsca zamieszkania i obsesyjnie śledził zamordowaną kobietę? I wreszcie – kto wtargnął do mieszkania Zawiei, by celować do niej z broni w ostatniej scenie drugiego odcinka?

Każdy trop prowadzi do kolejnych pytań, a nie do odpowiedzi. To właśnie w tym "Odwilż" jest najlepsza – nie daje widzowi satysfakcji łatwego rozwiązania, lecz zmusza, by sam się pogubił i próbował odnaleźć.

Trzeci sezon to pokaz, jak konsekwentnie rozwija się polski serial kryminalny. Xawery Żuławski i autor zdjęć Tomasz Naumiuk osiągnęli tu wizualny i narracyjny balans: surowy realizm łączy się z filmową precyzją. Kamera prowadzi bohaterów blisko, bez sztuczek – każde spojrzenie, każde zawahanie ma tu znaczenie.

Katarzyna Wajda po raz kolejny udowadnia, że Zawieja to jedna z najciekawszych kobiecych postaci w polskim kinie. Nie heroiczna, lecz autentyczna. Zmęczona, ale nie złamana. Z kolei Piotr Trojan wnosi świeżość i moralny kontrapunkt – jego Woźniak jest jak przypomnienie, że idealizm w policji jeszcze się nie skończył, choć coraz trudniej go utrzymać.

"Odwilż 3" to nie tylko kryminał o narkotykach i zbrodniach, lecz opowieść o odwadze w świecie, w którym wszystko się rozmywa. O granicach między obowiązkiem a instynktem. O tym, co zostaje z człowieka, gdy system zawodzi, a zaufanie staje się luksusem.

Twórcy nie boją się stawiać trudnych pytań: jak daleko można się posunąć w imię dobra? Czy sprawiedliwość ma sens, jeśli wymaga złamania zasad? I co zrobić, kiedy to, co słuszne, przestaje być legalne?

Premierowe odcinki "Odwilży 3" można oglądać w każdy piątek na HBO Max. Za nami dwa odcinki, przed nami cztery kolejne. Gwarantujemy - tempo i napięcie utrzymają się do finału, dzięki czemu może być to najlepszy sezon polskiego kryminału ostatnich lat.