Tajemnica rezyliencji

Autorka poradnika, dziennikarka naukowa Christina Berndt, objaśnia czytelnikom, czym jest rezyliencja - odporność na życiowe trudności i umiejętność wychodzenia bez szwanku z krytycznych sytuacji. Podaje liczne przykłady osób, które nie poddały się przeciwnościom losu (rozpoczynającym się często już w dzieciństwie) lub które podniosły się po niespodziewanej tragedii. Wyjaśnia, jakie czynniki warunkują posiadanie tej wewnętrznej siły i na ile sposobów może ona pomagać w trudnych momentach. Autorka wlewa też w czytelników otuchę: odporność na kryzysy nie jest tylko jedną, wrodzoną cechą, a umiejętnością, którą można wyćwiczyć. Szczególnie wtedy, gdy nie posiadamy jej zbyt wiele.

Berndt prezentuje opracowane przez psychologów wskazówki, służące wzmocnieniu psychiki. Indywidulane podejście to warunek powodzenia – ludzie reagują odmiennie w różnych sytuacjach, mają inne predyspozycje i zahamowania. Z kolei przy zmaganiach z ciężkim przeżyciem kluczowe jest podejście do swojej osoby i swojego życia. Pomogą optymizm, wiara we własne siły i realistyczne spojrzenie na wyznaczane sobie cele.

Sporo uwagi poświęcono kwestii wychowywania dzieci – tak, aby kształtować w nich postawy sprzyjające nabywaniu psychicznej siły. Chodzi tu o umiejętności, które dziecko rozwija w procesie wychowawczym, czyli między innymi: kontrolę emocji, rozwiązywanie problemów, postrzeganie własnej osoby. Cytowani specjaliści apelują przede wszystkim o zachowanie równowagi między troską o dziecko a nauczaniem go samodzielności. Dzięki temu, w przypadku kłopotów i przeciwności, dzieci będą w stanie działać aktywniej i lepiej poradzą sobie w dorosłym życiu.

Ktoś mógłby powiedzieć, że założenia te wyglądają dobrze tylko na papierze – teoretyczne rozważania mijają się z twardymi realiami życia. Jednakże udokumentowane, pozytywne przykłady utwierdzają nas w przekonaniu, że można tego dokonać: wyjść obronną ręką z największych nawet tarapatów. „Tajemnica odporności psychicznej” nie jest więc zwykłym zbiorem metod na zredukowanie napięć w pracy i życiu osobistym. To ilustracja, w jaki sposób jedna umiejętność może być podwójnie użyteczna: i w bardzo poważnych przypadkach (w obliczu życiowej traumy), i w zupełnie codziennych sprawach – na przykład we wspomnianej pracy. Jest to książka, która może pomóc osobom w każdym wieku - bo na zmiany nigdy nie jest za późno. „Musimy tylko chcieć!”, jak pisze Berndt.